Cor Bruijn - De voetreis naar Sneek

November 2006 - Waardering: 7. 

Het verslag van de Voetreis naar Sneek geeft een aardig beeld van het Nederland aan het begin van de 20^ste eeuw, zoals al vermeld in de recensie van Biblion (zie hieronder). De stijl ervan doet vermoeden, dat het manuscript voorbestemd was om als jeugdboek te worden uitgegeven. Nu bekeken kan het beschouwd worden als een voorbeeld van hoe men dacht over de opvoeding en educatie van de jeugd in de onderwijskringen waarin Cor Bruijn destijds, als jonge onderwijzer, verkeerde.

De aanvullende informatie die zijn dochter Margreet Bruijn er aan toegevoegd heeft in de vorm van een uitgebreide inleiding, een overzicht van wetenswaardigheden omtrent de Humanitaire School, literatuurlijsten en noten maakt het boek tot een waardevol document m.b.t. de grondslagen van wat later de Montessorieschool zou worden. Zij besteedt ook aandacht aan de grondlegger Prof. van Rees en de Rein-Leven-Beweging. (In het nabij gelegen Bussum bevond zich tegelijkertijd de meer bekende verwante kolonie Walden van Frederik van Eeden.)

Het mag dan ook geen wonder heten dat het Nederlands Schoolmuseum zich ingezet heeft voor de publicatie van dit boek.

Cor Bruijn - De voetreis naar Sneek. Rotterdam, Donker, 2004. Paperback, 207 p., ills., lit. opg.

Samenvatting

In de zomer van 1908 maakt onderwijzer Cor Bruijn met zijn vrouw en acht leerlingen een voettocht naar Sneek. Startpunt is het Noord-Hollandse Laren, waar hij leiding geeft aan de Humanitaire School, sinds 1903 gevestigd in de villa van prof. Jacob van Rees. Deze had een kolonie gesticht waar men op christelijk-Tolstojaanse wijze invulling aan het leven gaf: men was strikt vegetarisch, rookte en dronk niet, was pacifistisch en kwam op voor de rechten van de vrouw.
Van de voetreis deed Cor Bruijn minutieus verslag - een verbluffend document dat een inkijkje geeft in het kinderleven van toen en een beeld schetst van het begin van de 20e eeuw. Naast Cor Bruijns verslag van deze voetreis is in dit boek een schat aan aanvullende informatie te vinden, o.a. van de hand van Margreet Bruijn, dochter van de auteur.

Recensie Biblion:

Volksschrijver Cor Bruijn ( 1883-1978, Sil de Strandjutter, Keteltje) was 1905-1916 hoofd van een kleine basisschool in Laren die stoelde op de inzichten van Tolstojanen, Rein-Leven-Beweging en vooral Jan Ligthart. Leren in de praktijk en zelfontplooiing stonden hoog aangeschreven. Onlangs vond Margreet Bruijn een manuscript waarin haar vader een reis beschreef die haar ouders van 20 tot 26 juli 1908 met acht leerlingen, grotendeels te voet, naar Sneek maakten: een aanschouwelijke les in diverse schoolvakken. In boerderij, oliemolen, beschuitfabriek en pottenbakkerij keken ze hun ogen uit; uithangborden en gevelstenen leidden tot historische informatie. Slapen in het hooi en vaartochten droegen bij tot het avontuur. Dat Bruijn zichzelf en zijn vrouw meneer en mevrouw De Jong noemt en dat hij kinderen soms een andere naam geeft, toont dat het niet om een letterlijk verslag gaat. Het is een warm boek dat ons binnenvoert in een voorbije wereld van ambachten, traag verkeer en grote regionale verschillen. Een der leerlingen maakte er bewonderenswaardige tekeningen bij. (©Drs. J. Kleisen).

© JannieTr, november 2006.